SO SÁNH ĐỒNG HỒ LÊN DÂY CÓT BẰNG TAY VÀ ĐỒNG HỒ CƠ AUTOMATIC
Đồng hồ lên dây cót bằng tay còn gọi là đồng hồ lên dây thủ công, đồng hồ Manual Winding, loại đồng hồ được xếp loại “cổ điển-truyền thống” hơn cả đồng hồ Automatic và thực sự chỉ dành cho những ai đam mê và có hiểu biết về thế giới máy đo thời gian.
SO SÁNH ĐỒNG HỒ LÊN DÂY CÓT BẰNG TAY VÀ ĐỒNG HỒ AUTOMATIC
Đồng hồ lên dây cót bằng tay là gì? Như tên gọi, đồng hồ lên dây cót bằng tay (đồng hồ lên dây thủ công/Hand Wound/ Hand Winding/Manual Winding/Manually Wound) là đồng hồ cơ phải vặn cót bằng tay vì chúng không có cơ chế lên dây tự động để tự sinh năng lượng như đồng hồ Automatic.
Trước khi đồng hồ Automatic đeo tay ra đời thì đồng hồ lên dây cót bằng tay là thiết bị cho biết thời gian phổ biến nhất. Cụ thể hơn, chúng tồn tại dưới dạng đồng hồ bỏ túi (pocket watch), đồng hồ đeo tay thời kỳ đầu và dần trở nên hiếm hoi khi máy Automatic (thập niên 20), máy thạch anh phổ biến (thập niên 80).
Mãi sau này, máy lên dây cót bằng tay mới được cải tiến để phù hợp cho đồng hồ đeo tay khi thời đại thịnh vượng của đồng hồ cơ quay trở lại. Ngày nay, loại máy này phổ biến trên đồng hồ bỏ túi, đồng hồ đeo tay có thời gian trữ cót dài, đồng hồ cơ hoài cổ, đồng hồ cỡ lớn (để bàn, treo tường).
Theo nhiều phương diện, đồng hồ Automatic chính là phiên bản cải tiến-tiến hóa của đồng hồ lên dây cót bằng tay. Máy automatic tiện lợi và duy trì cốt máy bền bỉ hơn nên vấn đề thắng thua giữa cả hai đã được phân định rõ ràng qua sự phổ biến: hầu hết đồng hồ cơ trên thị trường đều là đồng hồ Automatic.
Tuy vậy, dù đồng hồ Automatic có rất nhiều ưu điểm vượt trội hơn nhưng yếu tố cổ điển-truyền thống là điều không thể chối bỏ của “lên dây cót bằng tay”. Hãy thử nghĩ, giữa hai loại đồng hồ, cái nào bắt bạn phải quan tâm chăm sóc mỗi ngày nhiều hơn?
Vì thế, việc kết hợp 2 yếu tố “không tiện lợi” và “không phổ biến” lại là thứ mà khiến đồng hồ lên dây cót bằng tay trở nên hiếm, mang tính sưu tập, kỷ niệm, bán với giá đắt hơn máy automatic trong khi chúng lại có cấu tạo đơn giản hơn.
Xem ngay những mẫu đồng hồ cơ Automatic tại DWatch Authentic
ƯU ĐIỂM CỦA ĐỒNG HỒ LÊN DÂY CÓT BẰNG TAY SO VỚI ĐỒNG HỒ AUTOMATIC
Như đã nói trên, cả đồng hồ lên dây cót bằng tay và đồng hồ Automatic đều thuộc loại đồng hồ cơ nên chúng sẽ sử dụng nguồn năng lượng do dây cót sinh ra. Sự khác biệt của chúng chủ yếu đến từ “cơ chế lên dây tự động” bên trong máy đồng hồ, đồng hồ Automatic CÓ, còn đồng hồ lên dây cót bằng tay thì KHÔNG.
Vì vậy, ưu điểm rõ rệt của đồng hồ lên dây cót bằng tay đó chính là chúng mỏng hơn và nhẹ hơn đồng hồ Automatic do máy Manual Winding mỏng hơn máy Automatic (thường thì độ dày Manual Winding chỉ bằng 2/3 độ dày máy Automatic). Độ mỏng này cho phép đồng hồ lên dây cót bằng tay có thêm nhiều chức năng hay nâng cấp khả năng trữ cót lên rất cao…
Thêm vào đó, không có Bánh Đà (bộ phận thuộc cơ chế lên dây tự động) sẽ làm cho những phần thực sự “đo đếm thời gian” trong bộ máy được triển lãm rõ ràng hơn. Việc có ít linh kiện máy hơn cũng đảm bảo cho việc bảo trì, sửa chữa máy Manual Winding đơn giản, nhanh chóng hơn máy Automatic về lâu dài.
Đó là về những giá trị thực dụng, còn về mặt tinh thần và sưu tập, yếu tố sản xuất với số lượng nhỏ do nhu cầu không cao của đồng hồ lên dây cót bằng tay hoàn toàn khiến cho trở nên “hiếm”. Dù rằng chi phí sản xuất thấp hơn so với đồng hồ Automatic nhưng vì số lượng sản xuất nhỏ nên giá thành lại hoàn toàn không thấp đi đâu được.
Mặt khác, sự tồn tại lâu dài qua mấy trăm năm của loại máy đồng hồ lên dây cót bằng tay cũng là điều khiến tất cả mọi người đều phải say mê nó. Vì thế, không lạ khi đồng hồ lên dây cót bằng tay chiếm tỷ lệ rất lớn ở phân khúc giá trên 20000 USD.
NHƯỢC ĐIỂM CỦA ĐỒNG HỒ LÊN DÂY CÓT BẰNG TAY SO VỚI ĐỒNG HỒ AUTOMATIC
Không phải vô cớ mà đồng hồ lên dây cót bằng tay lại trở nên lép vế trước đồng hồ Automatic. Rõ ràng, cứ mỗi ngày đều phải ngồi lên dây bằng cách vặn núm (hay dùng chìa) là điều rất bất tiện trong khi đồng hồ Automatic thì chỉ cần đeo thôi là chạy.
Nếu có ngày nào quên lên dây thì nguy cơ đồng hồ lên dây cót bằng tay bị đứng máy là cực kỳ cao, đặc biệt là các loại máy cổ vì chúng có thời gian trữ cót chỉ tầm 36 giờ trở xuống. Để đồng hồ gần hết năng lượng cũng là một nguyên nhân làm chúng chạy kém chính xác.
May mắn là với các loại máy hiện đại hơn (như ETA 6497/6498 cực kỳ phổ biến hiện nay chẳng hạn) thì vấn đề này đã được cải thiện bằng trống cót có thời gian trữ cót dài gần 2 ngày, các mẫu cao cấp còn cho phép hoạt động cả tuần, cả tháng sau khi lên dây cót tối đa.
Vì thế, nếu mua đồng hồ lên dây cót bằng tay thì bạn nên xem thời gian trữ cót của nó bao lâu, tốt nhất là ưu tiên các sản phẩm có thời gian trữ cót từ 50 giờ trở lên để đề phòng có ngày quên vặn núm. Dĩ nhiên, dù thời gian trữ cót dài hay ngắn, điều bạn luôn phải nhớ đó là đúng hạn lên dây cót.
Yếu điểm khác của đồng hồ lên dây cót bằng tay đó là vấn đề độ bền của cốt máy ở phần trục núm. Bởi vì vặn nhiều làm mòn cốt máy và không phải lúc nào chúng ta cũng sẽ lên dây đúng cách nên trục núm dễ bị cong. Đồng thời, việc tháo mở và vặn núm liên tục còn là nguyên nhân gây hỏng ron cao su chống nước nhanh hơn.
Cuối cùng, vấn đề ít gặp nhưng “chết người” đó là ngày nào đó bực dọc mất tập trung mà “lỡ tay” vặn cót quá lố làm hỏng cót. Thật không may nếu đó là một món đồ cổ hay sản phẩm xa xỉ giới hạn số lượng vì bạn sẽ đối mặt với chi phi dịch vụ sửa chữa trên trời, thậm chí xui xẻo tới mức không tìm được linh kiện để thay thế nguyên bản.
ĐỒNG HỒ LÊN DÂY CÓT BẰNG TAY LIỆU SẼ DÀNH CHO BẠN?
Chọn đồng hồ lên dây cót bằng tay phụ thuộc vào sở thích của bạn đối với đồng hồ đeo tay. Nếu muốn mỗi ngày phải mỗi chăm chút, hãy chọn đồng hồ lên dây cót bằng tay. Nếu muốn một chiếc đồng hồ “máy cơ” nhưng tiện nghi, dễ dùng, đồng hồ automatic là lựa chọn tuyệt vời.
Thực tế, phần lớn đồng hồ Automatic hiện nay đều có cơ chế lên dây bằng tay nên bạn vẫn có thể đồng thời cảm nhận được cảm giác vặn núm hay bánh đà xoay đầy ma lực từ sản phẩm này chứ không nhất thiết phải tìm đến đồng hồ lên dây cót bằng tay (dĩ nhiên, nên hạn chế làm điều này vì chúng khiến đồng hồ “xuống máy” nhanh hơn). Nói tóm lại, đồng hồ lên dây cót bằng tay vẫn là một sản phẩm dành cho khía cạnh đam mê và sưu tập hơn là sử dụng thực tiễn.